W relacjach międzyludzkich można wyróżnić granice fizyczne i psychologiczne. Psychologiczne związane są z naszymi wewnętrznymi granicami.
Granice fizyczne tzw. dystanse personalne wiążą się z naszym ciałem – na ile blisko dopuszczamy do siebie inne osoby. Są to odległości, w których czujemy się bezpiecznie i komfortowo.
Zastanawiacie się jak dystanse społeczne mają się do bezpieczeństwa dzieci?
Wiedza jaką zdobędą nasze pociechy dotycząca bycia w bezpiecznej odległości być może uchroni je przed złym dotykiem i pozwoli rozpoznać niewłaściwe zachowania ze strony dorosłych (!).
Ważne jest, abyśmy przekazali naszym dzieciom, na ile blisko mogą one dopuszczać do siebie poszczególne osoby.
Najpierw jednak musimy przywołać z naszej pamięci osoby, z którymi dziecko ma kontakt – bliższy, dalszy. Potem omówić należy granice fizyczne, a następnie przyporządkować osoby do poszczególnych „stref”.
Poniżej przedstawiam rodzaje dystansów – do poczytania dla Was rodzice, a następnie moją propozycję wytłumaczenia dzieciom tych granic w sposób dla nich prosty i zrozumiały 😉
Rodzaje dystansów:
- Dystans publiczny (około 3.5 metra i więcej) – odległość wobec osób publicznych, które są z nami w kontakcie publicznym: profesor na wykładzie
- Dystans społeczny (około 1.2 – 3.5 metra i więcej) – odległość wobec osób, z którymi jesteśmy w relacji formalnej: pani kasjerka w sklepie, sprzedawca z warzywami
- Dystans indywidualny /strefa osobista (około 45 – 120 cm): dopuszczalny bliskim osobom z naszego otoczenia, takim jak: rodzina, przyjaciele
- Dystans intymny (do około 45 cm) – kontakt bardzo bliski, dopuszczalny jedynie dla najbliższej osoby: partnera/ki, dzieci, osoby związane uczuciowo
Propozycja rozmowy z dzieckiem:
Ludzie nas otaczający mogą być dla nas szczególnie bliscy i ważni lub niekoniecznie. Mogą stanowić bardzo bliską rodzinę jak: mama/tata/brat/siostra, dziadkowie (wymieńcie Waszą rodzinę), albo dalszą rodzinę jak ciocia Edyta (wskażcie taką osobę). Są też osoby nam obce, które mijamy ulicą, w autobusach.
Pani „w naszym warzywniaku” jest osobą, którą znamy, jednak nie podchodzimy do niej i nie przytulamy jej.
Pani doktor z ośrodka zdrowia, do którego chodzimy to osoba w pewien sposób nam obca, jednak dba ona o Twoje zdrowie i żeby Cię zbadać („osłuchać Cię”) musi ściągnąć Tobie koszulkę (po to, by sprawdzić, czy „dobrze” oddychasz). Pani pielęgniarka też ma do tego prawo. Są jednak osoby, których zamiary są wobec nas nieuczciwe, a ich zachowania niedopuszczalne. Chciałabym/Chciałbym, abyśmy wspólnie uporządkowali te ważne dla Ciebie osoby, a także te „dalsze”. Jakich zachowań powinniśmy się spodziewać po nich?.. . Dam Ci dużą kartkę papieru i narysujemy, jak blisko Ciebie, mogą być te osoby, zgoda?
Ważne (!)
Podczas omawiania osób i pełnionych przez nich ról – porozmawiajcie z dziećmi, również o tym, że poza naprawdę bliską rodziną (mama/tata, rodzeństwo, dziadkowie) niedopuszczalne jest, aby ktoś nas całował, dotykał po ciele, brał nas na kolana itd . Jeśli by coś takiego miało miejsce – musicie poprosić dzieci, aby Wam o tym powiedziały. Nawet gdyby ten ktoś im groził i zabraniał o tym mówić.
Jeśli ktoś z Waszej rodziny zachowuje się nieodpowiednio wobec Waszej pociechy, na przykład na siłę je przytula – reagujcie też Wy (!), nie tylko dzieci (!).
Trzeba też omówić z dzieckiem, że są osoby takie jak: lekarz, pielęgniarka, które mogą je oglądać nago, dotykać w celu przeprowadzania badania.
